|BOGUS |PLAISTOW |JULIA HOLTER |OLAFUR ARNALDS |MELANIE DE BIASIO |LUDOVICO EINAUDI |
Grote namen vandaag in de kunst- en cultuurwereld. De doorsnee jazzluisteraar is misschien niet direct heel erg vertrouwd met de exotische groepsnamen, maar Gentjazz zet vandaag een programma neer om werkelijk U tegen te zeggen. De bands lieten er geen gras over groeien en trakteerden de aanwezigen op uitzonderlijk groot vakmanschap en werkelijk beklijvende muziek. Kleine opmerking : het festival zelf lijkt een beetje te stikken onder zijn eigen succes.
De gezelligheid van kleinere festivals raakt ietwat zoek op Gentjazz. Het lijkt er op dat steeds meer gekozen wordt voor een formule van praktische commercialiteit, met vrij hoge consumptieprijzen en een terreinindeling die zich meer en meer richt op het praktisch ontvangen van veel volk, wat ten koste gaat van een intieme sfeer. De unieke site van de Bijloke was nog nauwelijks te ontwaren, en het feit dat de festivalsite zich nu beperkt tot een grotendeels gesloten omgeving, omringd door consumptietenten, is weliswaar praktisch, maar gaat ten koste van de authenticiteit die dit festival toch mee groot maakte. Het feit dat wij als semiprofessionele freelance fotografen nog slechts heel beperkt mogen fotograferen (enkel sfeerbeelden op het terrein, in de grote tent werden wij categoriek geweigerd) doet vermoeden dat Gentjazz geen sfeerfestival zal blijven, maar een uitgekiende commerciele organisatie waar een algemeen feelgood-gevoel uiteindelijk moet wijken voor (naar mijn vermoeden) pure financiele slagkracht. Ietwat spijtig, maar het is nu eenmaal zo.
De grote tent was vandaag ingericht als één grote concertzaal met volledig zittend publiek. Dit lijkt aantrekkelijk, maar zoals men al vlug kan vermoeden werden de meeste zitjes (al dan niet bezet, dan wel ‘gereserveerd’) vlug opgeëist door een publiek dat heel onbewogen en statisch bleef. Een noemenswaardige poging om vernieuwend te zijn, maar in de ‘wandelgangen’ gonsde het toch van ietwat kritische opmerkingen.
Wat het programma van vandaag betreft kunnen wij alleen maar spreken over buitengewone superlatieven. De organisatie stelde een goed uitgebalanceerd programma samen, met puur top- en wereldniveau. Bands als Bogus (in de kleine tent) en bovenal superster-in-wording Melanie De Biasio zijn Belgische topprodukten die de moderne jazzwereld mooie en kleurrijke perspektieven beloven.
De ‘kleine’ festivaltent op Gentjazz biedt een staalkaart van jong talent. Vandaag opent Bogus vroeg in de namiddag voor een vrij jong publiek. De gebroeders De Schepper zien hun kwartet versterkt met Bart Maris, gevestigd Belgisch trompet-talent die reeds alle watertjes doorzwon. Vandaag lijkt het programma van Bogus zich ietwat te hebben aangepast aan Jazzgent. Heel strak gespeeld met regelmatig een funky ritme, wat de toegankelijkheid ten goede komt. Deze ‘Kunstbende’ speelt en klinkt als een vaste groep met goed uitgewerkte nummers, een divers repertoire en boeiende arangementen in de op zich staande nummers. Zeker aan te bevelen in intieme concertzaal met aangepaste sfeer. Een heel waardige opener van deze onvergetelijke Gentjazz festivaldag.
PLAISTOW
‘Repetitieve en meditatieve passages, soundscapes en noise. In de complexe muziek van dit als klassiek akoestisch jazztrio samengesteld gezelschap klinken zowel invloeden van de composities van Steve Reich en Philip Glass als van de elektronische muziek van Squarepusher tot en met dub.’ Met deze perfecte omschrijving (zoals te lezen op de site van Gentjazz) slaat men de nagel op de kop. Sfeervol uitgelicht en een publiek dat zichzelf roerloos verliest in de diepste gedachtenspinsels. Het maakt indruk, het is intens, de tijd vliegt voorbij. Hoog muzikaal niveau gebracht in een perfecte sfeer, de lijn is gezet voor vandaag. Dit is niet alledaags en je kan het ook niet elke dag zo mooi meemaken. Drie muzikanten roeren in je ziel, hun muziek versmelt met je binnenste ik. Dit is kunst en dit inspireert tot kunst. Prachtig, in grote letters.
Misschien leent de klaarlichtwitte tent voor jonge beloftes zich niet helemaal voor een optreden van Julia Holter. Hoewel het geluid best wel fijn afgesteld wordt, is de muziek van deze talentvolle jonge vrouw met haar uitstekend begeleidend quartet beter te plaatsen in een op de juiste manier uitgelichte zaal. De fragiliteit van haar stem en muziek, en ook de conceptuele inhoud komen wellicht veel beter tot hun recht op een duister podium. Dit is immers muziek die aandacht vraagt, die een verhaal vertelt, die je meeneemt naar ongekende plaatsen. Haar album ‘Loud City Song’ krijgt veel aandacht en de vertalingen die ze vandaag brengt klinken heel wat ruwer en directer dan op de cd, maar het is nog wat vroeg op de dag en misschien weegt de muziek net iets te veel voor het aanwezige publiek. Toch hebben wij hier genoten en zijn de pluimen voor de programmator die het waagt om deze best wel gevoelige muziek op deze festivallocatie te plaatsen. Hier zijn kunst en muziek heel erg door elkaar verweven, en wie een inspanning waagt zal zeker tevreden terugblikken op het meemaken van dit concert.
IJslands, jong, neoklassiek, filmmuziek. Een paar kernwoorden om Olafur Arnalds te omschrijven. Op zijn 28ste is deze jonge componist niet meer aan zijn proefstuk toe. Zo is bv. de muziek van de film ‘The Hunger Games’ van zijn hand. Minimalisme is veelgebruikt om zijn muziek te omschrijven, maar daar zit duidelijk evolutie in. Een aandachtig zittend publiek verwelkomt de pianist (hoewel begonnen als rock/punkdrummer), keyboard en 4 strijkers. Naarmate het concert vordert groeit ook de muzikale interactie. Prachtig hemels pianospel, dromerig maar heel beheerst, met flarden ondersteuning van violen en cello. Geheel onverwacht mengen zich de klanken van percussie en ritmebox tussen de muziek. Functionele maar heel mooie zangpartijen vervolledigen de muzikale meesterwerken. Dit is geen melodramatiek, dit is prachtige muziek die zich wentelt en keert tot in de verste hoeken van de tent. Muisstil, dromerij, rillingen op je rug. Een prachtige mix ook van de geluidsinstallatie, tot heel ver in de zaal hoor je zelfs live violen boven de klankkasten uit komen. Diepe net aanwezige subbas als een zoemend vloertapijt. Verlichting die verduistert en accentueert. De cirkel is rond, men verliest zich in muziek, zichzelf. Totdat de laatste noten sterven, we zijn terug in Gent.
No Deal, de meest recente cd van Melanie De Biasio, is voor ons beslist een big deal. Een plaat van slechts een dik half uur, die een eeuwigheid blijft hangen. De Belgische lady is al een tijdje een grote belofte, en het zal vast en zeker niet heel lang meer duren vooraleer de hele wereld haar talenten eert. Hoewel de meningen verdeeld zijn over het feit of haar repertoire nu al dan niet tot de jazz behoort, dit zal aandachtige luisteraars wel worst wezen. Haar naam heeft ons vandaag alleszins mee naar Gentjazz 2014 gelokt. Nog danig onder de indruk van de concerten eerder vandaag zijn wij benieuwd of zo’n hoge ranking in de programmatie in haar voordeel speelt of niet. Op het festivalterrein geniet ze alleszins een grote bekendheid, want binnen de kortste tijd was zowat elk stoeltje in de tent bezet en verdrong the crowd zich langs de zijkanten in diepe rijen. Darkness on stage, diepblauwe en magenta kleuren hullen het podium in een duister donker. Opnieuw slaat de magie toe. In een perfect verlengde van voorgaande groepen ontspint zich hier een magische interactie tussen muziek en ons diepste zelve. Sound en licht zijn zo intens dat je wordt meegezogen in de muziek. Statisch op het podium ontwaart men slechts de levende schimmen die deze muzikale ervaring neerpoten. Wat een prachtige paarlemoeren stem, perfect geschapen voor deze muziek. Of net omgekeerd, hoe treffend wordt deze muziek verwoven rond deze stem. Dit is grote klasse, zondermeer. Opnieuw bewijst Gentjazz zijn naam rond kwaliteit en hoogstaande programmatie. Als men in ons landje dan wel 1 ding kan, dan is dat hoogstaande festivals organiseren, pure wereldtop. Laat ons ondertussen even poseren bij een glas sparkling wine …
Ik zou niet direct durven stellen dat Ludovico Enaudi een goed bewaard publiek geheim is, maar het is een feit dat zijn naam, of zijn werk althans, in verschillende middens nog te veel vragen oproept. In de klassieke school vindt men hem te ‘populair’, in de moderne muziek is hij volgens sommigen ‘te klassiek’, dan weer is hij minimalist, dan weer totaal niet. Feit is dat de berichtgevende media er nog niet zo goed uit zijn, en dus valt hij soms nog uit de boot bij het verkrijgen van meer dan verdiende airplay. Zijn muziek is alleszins ontroerend mooi, iets wat filmmakers alvast al begrepen hebben (Black Swan, Intouchables). Het publiek was vandaag alvast gekomen om deze man mee te maken. Binnen de kortste keren was de festivaltent volzet, tot de nok, zoals men pleegt te zeggen. En dan gaat het concert van start. Vanaf de eerste noten ben je in de ban van de muziek. Ontwapenend en rustgevend van de eerste noten, het pianospel van Ludovico Enaudi neemt je mee naar andere oorden. Alweer is de belichting mee sfeermaker van het spel. Onverwachts, zij het heel summier, wordt de 12-koppige bezetting op het podium individueel uitgelicht, naargelang hun inbreng in de muziek. Percussie, violen, cello’s, gitaren, bas, kalimba, live electronica, er is een heel arsenaal aan instrumenten aanwezig om de piano te ondersteunen. Toch loopt niemand in elkaars weg en blijft de muziek de dankbare rustpunten respecteren. Schitterend hoe de muziek steeds weer evolueert van puur minimalisme tot groeiende onweersstorm en weer terug. Zaligmakend prachtig en intens, bijwijlen zou je een muis kunnen horen lopen in de tent. Ondanks het pak klassieke instrumenten op het podium blijft ook nu de live mixing overeind, met een perfecte dosering van decibels en toch de juiste dosering van dynamiek en transparantie. Wij kunnen niets anders dan alweer bevestigen dat Gentjazz behoort tot de top van openluchtfestivals op wereldniveau. It’s a beautiful day …
Het is duidelijk dat vandaag de term ‘minimalisme’ trefwoord was bij de muzikale programmakeuze. Alle bands speelden op hun hoogste niveau, met een ongeziene concentratie. Ook dankbaar is het feit dat dit duidelijk een festival is waar meer muziekliefhebbers aanwezig zijn dan dagtoeristen. In de festivaltent was veel respect voor de acts en het was dan ook een waar genoegen om deze muziekdag in de juiste sfeer te kunnen meemaken. Wie het brede spectrum binnen jazzmuziek live en kwalitatief wil meemaken moet hier aanwezig zijn, vandaag of in de loop van de verschillende dagen. De bands geven niet zomaar een act de présence, ze zetten hier hun beste kunnen neer, en worden ondersteund door hoogkwalitatieve geluidsweergave en sfeerschepping. Wie er dit jaar niet kon zijn : appél volgend jaar rond dezelfde tijd. Een must !
tekst en fotografie : Frank Jacobs
liveactsbelgium.com 